انتخابات هیات نظارت بر انتخابات از حیاط خلوت خارج شد

خالصانه‌ترین سلام‌ها و گرم‌ترین درودها خطاب به شما که روز گذشته در مرحله دوم انتخابات مهم نماینده مدیران مسئول در هیئت نظارت بر مطبوعات، نقطه عطفی در تاریخ انتخابات این حوزه ترسیم کردید که حاوی پیام‌های روشن و ‌تأمل‌برانگیزی برای همگان به‌ویژه مسئولان دولتی برگزارکننده این انتخابات است. اگرچه نتیجه ظاهری با تعداد آرایی مشابه مرحله اول، نامزد دولتی این انتخابات را به‌عنوان برگزیده نشان داد، اما افزایش دو و نیم برابری آرای نامزد مستقل شما نسبت به مرحله اول و ثابت‌ماندن آرای نامزد دولت نشان داد مسیری که با هم آغاز کرده‌ایم سرانجام نتیجه داده و روزگاری نه چندان دور، نماینده‌ای مستقل از دل رسانه‌های غیردولتی برای حمایت از حقوق آنان بر کرسی هیئت نظارت بر مطبوعات خواهد نشست.

پیش‌تر در پیام‌ها و گفت‌وگوهایی که میان من و شما ردوبدل شد، این انتخابات را به حرکت در زمین شیب‌دار تشبیه کرده بودم، دلیل آن هم برای تمام اهالی مطبوعات و حتی ناظران بیرونی روشن است. در سال‌های دور و نزدیک، فردی به‌صورت مادام‌العمر با حمایت دولت‌های مختلف، این کرسی را در اختیار خود نگه داشته و چندین سال در دولت‌های مختلف نیز در شیوه‌ای نادر در سامانه‌های تصمیم‌گیری رسمی، هم پست دولتی در معاونت مطبوعاتی داشته که به‌طور طبیعی فرصت‌هایی منحصربه‌فرد در اختیار او قرار داده و هم نماینده صنف در هیئت نظارت بوده است. از سوی دیگر آیین‌نامه انتخابات به‌قدری مبهم و غیرحقوقی تدوین شده که مسیر را برای برنامه‌ریزی بسیار سخت کرده و راه تفسیر به رأی را برای برگزارکنندگان انتخابات فراهم کرده است؛ وقتی در یک بدعت آشکار و عجیب، ‌در انتخاباتی که به مرحله دوم رفته اجازه داده می‌شود همه کاندیداها مجددا حضور یابند، انتخاباتی که باید با حضور شخص مدیرمسئول در جلسه به شکل الکترونیک برگزار ‌شود اما با تفسیر به رأی، مجازی برگزار شد؛ وقتی چنین مسیری پیش‌روی انسان باشد، حضور در آن جز با مساعی و همدلی یارانی آگاه و همدل، امکان‌پذیر نخواهد بود و الحق، چنین لطفی از سوی شما شامل حال من شد که با هیچ زبان و بیانی، قابل وصف و تقدیر نیست.

برای نخستین‌بار در تاریخ این هیئت، انتخابات به یک کنش جمعی در صنف ما تبدیل و از حالت حیاط‌خلوت سابق خارج شد. همین مسئله فرصتی فراهم کرد که ایراد‌های درخور توجه ساختاری این انتخابات، به بحث و تبادل نظر گذاشته شود تا مشخص شود صنفی که پل ارتباطی دولت و جامعه و طلب‌کننده حق مردم شناخته می‌شود، در مسائل خود با چه ضعف‌هایی مواجه است.

در این فرصت، چند نکته را با شما در میان می‌گذارم تا با همین انسجام فعلی، با استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای و دعوت از نخبگان و استادان، خواستار اصلاح آن شویم:
1- می‌دانیم فلسفه چرخش نخبگان در نظام‌های حکومتی، در راستای پرهیز از حضور یک چهره به‌صورت مادام‌العمر در یک مسئولیت است. در سمت‌های رسمی، برای حضور یک فرد در یک سمت، سقف زمانی در نظر گرفته می‌شود تا با حضور چهره‌های جدید، ایده‌ها و افکار نو در چرخه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی به کار انداخته شده و از جمود و رکود، جلوگیری شود؛ این مسئله گرچه در آیین‌نامه انتخابات نماینده مدیران مسئول پیش‌بینی شده بود، اما ناگهان حذف و به دولت ارسال و در نهایت بدون چنین بندی تصویب و راه برای نمایندگی مادام‌العمر باز می‌شود.

۲- عملکرد نماینده مدیران مسئول در هیئت نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری‌ها در جریان رسیدگی به پرونده‌های تخلفات رسانه‌ای یا اعطای امتیاز به نشریات، باید روشن و قابل رصدکردن باشد. این مسئله حتما نیازمند ایجاد یک سازوکار مشخص است و پاسخ‌گویی باید یک اصل خدشه‌ناپذیر در رفتار هر فردی باشد که بر این کرسی تکیه زده است.

۳- آیین‌نامه انتخابات اشکالات قابل توجهی دارد که جدی‌شدن این دوره از انتخابات باعث شد حقوق‌دانان شاخص کشور، آن را نقد کنند. باید از دولت خواسته شود نسبت به اصلاح آن با استفاده از نظرات چهره‌های باسابقه رسانه و حقوق به‌گونه‌ای اقدام شود که تفسیربردار نباشد.

۴- موضوع حمایت دولتی از یک نامزد و ورود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیران کل استانی آن به عرصه یک انتخابات صنفی، نشان داد چه مسیر دشوار و صعب‌العبوری برای کنش‌مندشدن حرکات صنفی و کاهش تصدی‌گری دولت به‌عنوان فعال مایشاء همه عرصه‌ها در پیش‌رو است. آگاهان، خردمندان و ما تک‌تک اهالی رسانه اعم از خبرنگاران، دبیران، سردبیران و مدیران مسئول روزنامه‌ها و نشریات محلی و سراسری، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی، همه و همه باید نسبت به دولتی‌شدن اصناف و تشکل‌های مدنی و مردم‌نهاد، حساس باشیم و این حساسیت را به یک تصمیم برای جلوگیری از گسترش و تکرار آن بدل کنیم.
در خاتمه بار دیگر از همکاران، دوستان و برادران و خواهرانی که خالصانه و دوستانه، به نشر برنامه‌ها و دیدگاه‌های این‌جانب در سطح کشور همت گماشتند، به‌ویژه اعضای انجمن‌ها و تشکل‌های رسانه‌ای، استادان دانشگاه، حقوق‌دانان، فعالان اجتماعی و فرهنگی، تک‌تک اعضای خانواده بزرگ رسانه‌ای کشور اعم از خبرنگاران عزیز، دبیران گران‌قدر، سردبیران گران‌مایه و مدیران مسئول ارجمند به گرمی سپاسگزاری می‌کنم و همت عالی آنان را می‌ستایم. از همکاران ارجمندی که براساس استنباط شخصی خود، به رقبای من رأی دادند نیز تشکر فراوان دارم و حضور آنان در یک حرکت صنفی را برای روند نهادینه‌سازی مردم‌سالاری در ایران، به فال نیک می‌گیرم. همچنین ضمن تبریک به نامزد پیروز انتخابات، آقای حسین انتظامی، امیدوارم در جلسات هیئت نظارت بر مطبوعات، در نقش وکیل‌مدافع رسانه‌ها ظاهر شود چه با آن رسانه، همراهی فکری داشته باشد چه نداشته باشد.

والعاقبه للمتقین.

مهدی رحمانیان